Czekolada, dla wielu z nas to nie tylko smakołyk, ale wręcz mały kawałek raju. Chyba każda z nas zna ten moment, gdy po długim dniu sięgamy po czekoladę, by poczuć się lepiej. Ale czy kiedykolwiek zastanawiałyście się, czy można uzależnić się od czekolady? W tym wpisie przyjrzymy się zjawisku czekoladoholizmu, jego objawom oraz temu, jak odnaleźć równowagę w miłości do słodkości zachowując miłość do siebie samej.

Pamiętaj, że artykuły na blogu Mercado (jak i na większości blogów) mają charakter informacyjno-edukacyjny i nie są poradą lekarską.

Czym jest czekoladoholizm? Jaka jest definicja czekoladoholizmu?

Czekoladoholizm to pojęcie, które w ostatnich latach zyskuje na popularności. Choć nie jest to formalna diagnoza medyczna, wiele osób identyfikuje u siebie objawy przypominające uzależnienie. To nagminne sięganie po czekoladę, które często wiąże się z emocjami, takimi jak stres, smutek czy znużenie.

Dygresja o definiowaniu uzależnień

Według WHO, jakiekolwiek uzależnienie (drug dependence) to stan psychiczny, a czasami także fizyczny, który powstaje w wyniku interakcji między organizmem a substancją uzależniającą. Charakteryzuje się on zmianami w zachowaniu oraz innymi reakcjami, obejmującymi potrzebę regularnego lub okresowego zażywania tej substancji, aby doświadczyć jej wpływu na psychikę, a w niektórych przypadkach także w celu uniknięcia nieprzyjemnych objawów związanych z jej brakiem.

Jeszcze prościej i zwięźlej ta definicja jest przedstawiana przez Odział Promocji Zdrowia i Komunikacji Społecznej na stronach rządowych:

Uzależnienie to silne pragnienie zażywania substancji psychoaktywnej bądź wykonywania jakiejś czynności, zdobywanie jej w wystarczającej ilości i silna skłonność do wznowienia zażywania po przerwie w zażywaniu.

Nie zagłębiając się w definicje i podłoże uzależnień, warto pamiętać, że (w dużym uproszczeniu) uzależnić można się praktycznie od wszystkiego i dotyczy to także wykonywania samych czynności, a nie tylko przyjmowania środków chemicznych.

Dlaczego czekolada jest lub może być uzależniająca?

Czekolada zawiera substancje chemiczne, takie jak m.in. teobromina i fenyletylamina, które mogą wpływać na nasz nastrój i samopoczucie. Kiedy jemy czekoladę, nasz mózg wydziela endorfiny, co sprawia, że czujemy się szczęśliwsi. To dlatego wiele osób sięga po nią w trudnych chwilach.

Często za uzależniający charakter czekolady posądza się kofeinę. To substancja psychoaktywna, której długotrwałe spożywanie prowadzi do tachyfilaksji, czyli rozwoju tolerancji. Jednak biorąc pod uwagę, ile kofeiny ma czekolada i ile przeciętnie pijemy kawy, nie jest to główny winowajca uzależniania się od czekolady.

Nie należy zapominać o wpływie cukru, który też wpływa na nas uzależniająco, zwłaszcza że jest wszędobylski i obecny w wielu produktach. Na szczęście w Mercado mamy czekolady bez dodatku cukru dostępne od ręki.

Warto mieć na uwadze, że poczucie uzależnienia od czekolady często jest związane ze złymi nawykami żywieniowymi i nastawieniem psychicznym niż fizyczną potrzebą zjedzenia czekolady lub czegoś słodkiego.

Jak rozpoznać, że jesteśmy czekoladoholikami?

Uzależnienia to poważna sprawa. W przypadku podejrzenia u siebie jakichkolwiek objawów, skonsultuj się z zaufanym specjalistą i nie bagatelizuj sprawy.

Jeśli jednak często sięgasz po czekoladę, poniżej znajdziesz kilka objawów, które mogą (nie muszą) sugerować, że twoja miłość do czekolady przeradza się w uzależnienie lub ma takie podłoże:

• Wzmożona potrzeba. Czujesz, że musisz zjeść czekoladę (np. codziennie), a jej brak powoduje u ciebie niepokój.
• Ucieczka od emocji. Sięgasz po czekoladę, aby poradzić sobie z negatywnymi emocjami, takimi jak stres czy smutek.
• Trudność kontrolowania. Masz problem z zachowaniem umiaru, względem tego ile planujesz zjeść czekolady, a ile jej rzeczywiście zjesz.
• Stwierdzenie tolerancji. Dostrzegasz, że aby poczuć się lepiej, musisz zjeść więcej czekolady niż kiedyś.
• Zaniedbywanie innych przyjemności. Bardziej skupiasz się na tworzeniu okoliczności do zjedzenia czekolady, niż na oddaniu się innym przyjemnościom.
• Zwiększona ilość czasu poświęconego na zdobywanie czekolady, albo na odwracanie następstw jej działania.
• Zaniedbywanie zdrowia. Ignorujesz zdrowe nawyki żywieniowe na rzecz czekolady.
• Nadmierne przyjmowanie czekolady mimo dowodów i wiedzy o jej szkodliwych następstwach somatycznych, psychicznych i społecznych.

Odpowiedź twierdząca na którykolwiek z punktów, powinna skłonić do głębszej refleksji.

Jak znaleźć równowagę? Czas na zdrowe podejście do czekolady

Nie musisz rezygnować z czekolady, aby prowadzić zdrowe życie. Kluczem jest umiar (chyba że lekarz lub specjalista doradzi całkowite odstawienie, co rzadko się zdarza w kontekście czekolady). Oto kilka wskazówek, które pomogą Ci cieszyć się czekoladą, nie popadając w skrajności:

• Ciesz się małymi porcjami: Zamiast całej tabliczki, spróbuj kawałka czekolady i delektuj się jej smakiem.
• Zamień czekoladę na zdrowe przekąski: Spróbuj zaspokoić chęć na słodycze owocami lub orzechami.
• Zwróć uwagę na emocje: Zastanów się, czy sięgasz po czekoladę z powodu emocji, czy po prostu dla przyjemności.

Podsumujmy: czekoladożercy są wśród nas

Czekolada to wspaniała przyjemność, ale ważne jest, aby podejść do niej z umiarem. Czekoladoholizm i czekoladowe szaleństwo mogą wpływać na nasze zdrowie, dlatego warto być świadomym swoich nawyków. Pamiętaj, że możesz cieszyć się smakiem czekolady, nie tracąc kontroli nad swoim życiem. W końcu czekolada powinna być tylko jednym z wielu elementów, które sprawiają, że nasze życie jest słodsze.